Проп фирмийн дотоод KPI: Ашгийн зорилгоос цаадах үнэлгээний шалгуур

Проп фирмд арилжаачдын гүйцэтгэлийг үнэлэх систем нь зөвхөн ашиг гаргасан эсэхээр хэмжигддэггүй. Тэд илүү нарийн түвшинд — эрсдэлийн зан төлөв, тогтвортой байдал, системийн дагаж мөрдөх чадвар, мөн equity curve-ийн чанар хүртэл дүн шинжилгээ хийдэг. Энэ бол мэргэжлийн проп орчинд “KPI (Key Performance Indicator)” хэмээх гүйцэтгэлийн нарийн хэмжүүрүүдийн систем юм.

Энэхүү нийтлэлд бид проп фирмийн дотоод KPI-үүдийг, яагаад эдгээр нь “profit target”-оос илүү чухал болдогийг, мөн арилжаачин өөрийн KPI-г хэрхэн сайжруулах стратегийг авч үзнэ.

1. Ашгийн зорилго бол зөвхөн гаднах шалгуур

Ихэнх проп фирм “Phase 1 – Profit Target: +8%” гэх мэт гадаад KPI тогтоодог. Гэвч энэ нь арилжаачдын ур чадварыг бүрэн илэрхийлдэггүй.
Жишээлбэл, хоёр арилжаачин хоёулаа +8% ашиг гаргаж чадлаа гэхэд:

• Нэг нь 1%-ийн drawdown-тай тогтвортой өсөлттэй curve үүсгэсэн байхад,
• Нөгөө нь 7%-ийн drawdown, сэтгэлзүйн савлагаатай curve гаргасан байж болно.

Хоёул адил ашигтай ч, хоёр өөр чанарын гүйцэтгэлтэй байна. Проп фирм яг энэ ялгааг дотоод KPI-ээр ялгаж тооцдог.

2. KPI №1 — Max Drawdown ба Recovery Factor

Drawdown нь арилжаачны эрсдэлийн гүн-ийг харуулдаг. Гэвч проп фирм үүнийг дангаар нь бус, Recovery Factor (RF) буюу ашгийн нөхөн сэргээлтийн үр ашгаар хамт хэмждэг.

Recovery Factor=Total Net Profit/Max Drawdown

Хэрэв таны нийт ашиг 12%, харин хамгийн их drawdown 4% бол RF = 3.
RF өндөр байх тусам таны систем эрсдэлийн хувьд үр ашигтай, equity curve сэргэлт сайтай гэдгийг илтгэнэ.

Проп фирмийн стандарт:
RF ≥ 2 гэдэг нь сайн гүйцэтгэлд тооцогддог. Энэ бол “ашиг гаргасан” гэдгээс илүү — “ашгийг тогтвортой хамгаалж чадсан” гэдгийг харуулдаг KPI юм.

3. KPI №2 — Consistency Score

Проп фирмүүд “consistent profitability” шалгуурыг хатуу хянадаг. Энэ нь арилжаачны ашиг гаргах хэмнэл (profit rhythm)-ийг тодорхойлдог.

Тэд дараах хэмжүүрийг ашигладаг:

• Weekly P/L Variance — 7 хоногийн ашиг, алдагдлын хэлбэлзэл.
• Equity Smoothness — Equity curve-ийн шугаман бус хэлбэлзлийн коэффициент.
• Lot-size deviation — Position sizing-ийн тогтворгүй байдал.

Хэрэв таны ашиг нэг долоо хоногт +10%, дараагийн долоо хоногт -9% бол, та ашигтай ч “consistent” биш гэж үнэлэгдэнэ.
Проп фирмийн хувьд тогтвортой, хэмнэлтэй өсөлт нь богино хугацааны өндөр ашигтай арилжаанаас илүү үнэ цэнтэй.

4. KPI №3 — Trade Expectancy ба Edge Stability

Тодорхой системтэй арилжаачны KPI-г Trade Expectancy гэдэг үзүүлэлтээр хэмждэг:

E=(Pw×Aw)−(Pl×Al)

Хаана:

• Pw — ялалтын магадлал
• Aw​ — дундаж ашиг
• Pl — алдагдлын магадлал
• Al​ — дундаж алдагдал

Энэхүү үзүүлэлт нь арилжааны математик давуу тал (edge)-ийг илтгэнэ. Гэхдээ проп фирм үүнийг цаг хугацааны дагуу хянаж, Edge Stability буюу энэ давуу тал хэр тогтвортой хадгалагдаж буйг үнэлдэг.

Хэрэв таны system 100 арилжаанд +E утгатай, дараагийн 100 арилжаанд -E бол, стратегийн тогтвортой байдал сулд тооцогдоно.

5. KPI №4 — Risk Utilization Efficiency (RUE)

Проп фирмүүд арилжаачин олгосон эрсдэлийн квотыг хэр үр дүнтэй ашиглаж байна вэ гэдгийг үнэлдэг.

RUE=Average Risk per Trade/Max Allowable Risk

Жишээ нь, танд өдөрт 1% эрсдэл ашиглах эрх байхад та дунджаар 0.2% эрсдэл тавьдаг бол RUE = 0.2 буюу underutilized.
Энэ нь таны систем хэт болгоомжтой, ашиг олох потенциал дутмаг гэсэн үг. Харин RUE = 0.8–0.9 орчим байвал эрсдэлийн менежмент үр ашигтай ашиглагдаж буйг илтгэнэ.

6. KPI №5 — Behavioral Consistency (Сэтгэлзүйн хариу үйлдэл)

Орчин үеийн проп фирмүүд дан техник бус, зан төлөвийн KPI-г дүн шинжилгээндээ ашигладаг.
Үүнд:

• Stop Loss хүрсний дараах зан төлөв
• Win streak-ийн дараах leverage-ийн өөрчлөлт
• Drawdown үеийн position size-ийн бууралт эсвэл нэмэгдэлт
• Revenge trade хийх хандлага

Эдгээрийг AI эсвэл дотоод хяналтын системээр анализ хийж, арилжаачны сэтгэлзүйн тогтвортой байдал-ыг тооцдог. Энэ бол урт хугацаанд “funded” арилжаачин болох үндсэн үзүүлэлт юм.

7. KPI №6 — Equity Curve Fractal Structure

Зарим дээд түвшний проп фирм (ялангуяа квант чиглэлтэй) арилжаачдын equity curve-д фрактал шинжилгээ (Fractal Dimension Analysis) хийдэг.
Үүний зорилго — curve-ийн өөрийгөө давтах загвар (self-similarity) болон дисциплины тасалдал-ыг илрүүлэх.

Хэрэв curve-ийн фрактал хэмжээс 1.2 орчим байвал — “consistent smooth growth” гэж үздэг. Харин 1.5-аас дээш бол — curve хэт савлагаатай, control сул байгааг илтгэнэ.
Энэ KPI нь арилжааны динамик бүтцийг системийн түвшинд дүгнэхэд ашиглагддаг.

8. KPI №7 — Trade Clustering ба Exposure Overlap

Проп фирмүүд арилжаачдын портфолио бүтцийг дотоод KPI хэлбэрээр хянадаг. Хэрэв таны хэд хэдэн арилжаа ижил correlation бүхий валютын хос дээр нээгдсэн байвал — exposure clustering үүснэ.
Үүнийг:

Exposure Overlap=∑∣Corrpairs∣×Position Size

гэж тооцож, нэг ижил зах зээлийн “risk theme”-д хэт төвлөрч байгаа эсэхийг шалгадаг.

Энэ KPI нь portfolio diversification ба systemic risk-ийг хянах дотоод шалгуур юм.

9. KPI №8 — Execution Discipline

Проп фирмийн системүүд арилжаачны:

• SL/TP өөрчилсөн давтамж,
• Entry deviation (сигналаас хэдэн пип хазайсан оролт),
• News event trade frequency,
• Off-hour trading (non-session арилжаа)
  зэргийг бүртгэнэ.

Эдгээр үзүүлэлт нь “Discipline Score” гэх KPI-д нэгтгэгдэж, арилжаачны системийн сахилга бат-ыг тооцдог.
Зарим фирм 85%-аас дээш Discipline Score-г “funded retention” шалгуурт ашигладаг.

10. KPI-г сайжруулах стратеги

1. Trade Journal-г KPI-тэй уялдуул:
   Ашиг, алдагдал төдийгүй RF, RUE, Consistency Score зэргийг бүртгэж бай.
2. Volatility-adjusted position sizing ашигла:
   Equity-ийн хэлбэлзэлд суурилсан risk control хийснээр RF болон Consistency өсдөг.
3. Арилжааны дараах рефлекшн (post-trade review) хий:
   Behavioral KPI-г сайжруулах хамгийн сайн арга бол өөрийн зан төлөвийн давталтыг шинжилэх.
4. Automation ашигла:
   KPI хяналтыг Excel эсвэл Python script-аар автоматжуулах нь bias-гүй үнэлгээ өгдөг.

Проп фирмийн KPI систем нь ашигт бус, чанарт төвлөрдөг. Энэ бол арилжаачны системийн бат бөх байдал, сэтгэлзүйн хяналт, болон эрсдэлийн менежментийн нарийн харьцааг илтгэдэг.

Ашгийн зорилго бол зөвхөн эхний шалгуур, харин эдгээр KPI-үүд нь мэргэжлийн арилжаачны түвшин-ийг илэрхийлдэг. Проп фирм таны гүйцэтгэлийг дүгнэхдээ “та ашигтай юу?” гэж биш, “та системтэй, тогтвортой, дахин давтагдах арилжаачин уу?” гэж асуудаг. Энэ бол проп орчны жинхэнэ KPI философи юм.